BIMHUIS 50 Jubileumprogramma

verder kijken dan je neus lang is: dat is de levenshouding van saxofonist hans dulfer. muzikaal heeft dulfer zich altijd in de voorhoede bewogen. hij speelde psychedelische freejazz en creëerde de eerste nederlandse wereldmuziek. hij was de eerste jazzmusicus die met house-dj’s samenwerkte, en hij bereikte popsterstatus in japan met de unieke mix van heavy gitaren, beats en sax met de plaat big boy. ook stond hij aan de wieg van de nederlandse jazzscene, als organisator van legendarische concerten en als medeoprichter van onze zaal. in onze jubileummaand kan een optreden van deze 'tough tenor' natuurlijk niet ontbreken, 50 jaar na zijn eerste concert in het bimhuis. dulfer speelt tot op de dag van vandaag het liefst live, op de meest uiteenlopende plekken en met niet aflatende energie. hij brengt zoals altijd een ware all-starband met onder anderen gitarist jerôme hol en drummer hans eijkenaar. dulfer heeft ons laten weten dat hij graag voor een volle zaal speelt, dus je weet wat je te doen staat.

de new yorkse oded tzur heeft zijn saxofoongeluid getransformeerd tot een volgens the guardian 'unique tenor sax whisper'. tzur noemt die ontwikkeling qua spel en geluid een tien jaar durende sprong in het diepe, die ervoor gezorgd heeft dat hij inmiddels een van de vaandeldragers van de spirituele jazz is. zijn muziek is net als een interactief gebed, stelt de new york city jazz record, dat alle kanten op kan. my prophet, het derde album van tzurs kwartet op ecm records, ziet de muziek als het middelpunt van een spirituele discipline: een profeet die ons niet vertelt over de toekomst, maar over wie we werkelijk zijn. door middel van een mythische suite vertelt de saxofonist het verhaal van een almachtige god. alles komt voorbij, van intiem gefluister tot extreme extase.

al vijftig jaar is ons podium een spil in een internationaal netwerk van musici die vrijheid,  improvisatie en onafhankelijkheid hoog in het vaandel hebben. oscar jan hoogland viert het met twaalf internationale topspelers die de geest van het bimhuis belichamen. in allerlei bezettingen vieren zij het typische bimhuis-geluid aan de hand van bepalende namen en stromingen, zoals de dwars swingende misha mengelberg, senegalese zang, de chicago-scene, knisperende elektronica, de zuid-afrikaanse kwela’s van sean bergin, vrije improvisatie naast uitdagende compositie, het brutale the ex, broeierige ethiopische melodieën, latin-grooves en jazz van grootmeesters als monk, ellington en sun ra. oscar jan hoogland is een leidende figuur in de amsterdamse impro-scene. als laatste leerling van misha mengelberg heeft hij een sterke band met de historie die verbonden is met vijftig jaar bimhuis. speciaal voor dit concert stelt hij een supergroep samen, waarin hijzelf piano en elektrische clavichord speelt.

‘new cuban groove’, zo noemen ze het zelf, cubaanse muziek anno 2024 die plezier en energie uitstraalt. de leden van el comité hebben ieder voor zich een uitstekende reputatie in zowel de jazz als de cubaanse muziek. als band zijn ze dan ook niet in één hokje onder te brengen en met hun virtuositeit weten ze alle clichés te omzeilen. op hun nieuwe album carrousel horen we invloeden van latinjazz en thelonious monk naast klassieke melodieën en covers van onder anderen rosalía en the weeknd. ‘de naam el comité is eigenlijk een grapje’, legde drummer rodney barreto uit in een interview met de slagwerkkrant. ‘als je het in cuba over “comité” hebt, denk je meteen aan een overheidsinstelling als comité de defensa de la revolución, dus we hebben in cuba meteen de lachers op onze hand als we onze naam noemen.’ mede-oprichter barreto speelde bij cubaanse legendes als omara portuondo en chucho valdés. ook de overige leden hebben indrukwekkende carrières vol klinkende namen als buena vista social club, irakere, david murray, esperanza spalding en richard bona. na het concert is er salsa panorama, een cubaanse salsa-party in ons café met fantastisch uitzicht, waar je tot in de late uurtjes kunt dansen.  

de liedjes van misha mengelberg zijn vaak grappig en ontroerend tegelijk, met pakkende melodietjes en (te) gekke tonen. misha was huiscomponist van het eigenwijze icp orchestra, dat al ruim een halve eeuw bestaat. drummer han bennink speelt nog altijd mee en is over de hele wereld bekend. hij drumt echt op alles. de liedjes worden ingezet door een heel speciale gast die al vele opera’s zong, sopraan claron mcfadden. jong en oud mogen meedoen! “…the instant composers pool orchestra, from amsterdam, ….they are scholars and physical comedians, critics and joy-spreaders.” – the new york times

het icp orchestra, al jaren een begrip. in 1967 stond han bennink samen met pianist/componist misha mengelberg aan de wieg van dit veelzijdige orkest, dat tegenwoordig bekend staat als één van de meest creatieve groepen in de moderne jazz. mengelberg overleed in 2017, maar zijn composities worden door de verder vrijwel vaste bezetting springlevend gehouden. vertrekpunt is mengelbergs oeuvre, maar verder klinkt geen enkel icp-concert hetzelfde. de muzikanten in het icp orchestra leerden omgaan met de eigenaardigheden van timing of intonatie van medespelers, hoe ze hun collega’s in verwarring konden brengen, hoe de muziek te buigen of te ondermijnen tijdens de uitvoering. de muziek zit vol verrassingen, onverwachte wendingen, lenige gratie en vreemde uitbarstingen. “…the instant composers pool orchestra, from amsterdam, ….they are scholars and physical comedians, critics and joy-spreaders.” – the new york times

in oktober 2024 is het dertien jaar geleden dat piet noordijk overleed. van rotterdamse kroegen tot grote zalen met het metropole orkest: hij hield ze in zijn greep met zijn bruisende saxofoonspel, waarmee hij een van de smaakmakers was van de nederlandse jazz. drie uitmuntende altsaxofonisten – benjamin herman, sean payne en miguel valente  – betuigen eer aan hun beroemde collega, begeleid door pianist francesca tandoi, contrabassist matheus nicolaiewsky en drummer sander smeets tijdens deze vierde editie van het european alto festival. met het festival wil benjamin herman helden op de altsaxofoon uit andere europese landen aan het nederlandse publiek introduceren. ‘er zijn zoveel geweldige europese musici die onzichtbaar zijn voor jazzliefhebbers in landen die vlakbij liggen. ik vind het heel leuk om deze waanzinnige altisten hierheen te kunnen halen. ze spelen echt kneiter goed, je weet niet wat je hoort.’ aldus benjamin herman. de jonge britse sean payne is een veelgevraagde saxofonist in het verenigd koninkrijk, die in 2023 zijn debuutalbum heeft uitgebracht. op 13-jarige leeftijd deed hij al mee aan de finale van de bbc young jazz musician of the year, en inmiddels stond hij al als sideman en/of bandleider op podia als ronnie scott's, vortex en the royal albert hall. saxofonist miguel valente studeerde aan het conservatorium van amsterdam en speelde al meermaals op ons podium, met onder andere  het marmoucha orchestra, m.a.s.t en nausyqa, die zojuist hun debuutalbum hebben uitgebracht.

in dit dubbelconcert presenteren we jonge veelbelovende improvisatoren die nieuw werk laten horen. klarinettist en componist federico calcagno staat bekend als een van de meest innovatieve muzikanten in de europese jazz- en geïmproviseerde muziekscene. hij heeft prestigieuze onderscheidingen ontvangen, zoals de "keep an eye the records 2023" en de "premio internazionale giorgio gaslini 2020". met zijn nieuwste album, “mundus inversus” (habitable records, 2024), presenteert hij een eigentijds jazzensemble met acht internationale muzikanten. geïnspireerd door de nederlandse schilder hieronymus bosch en het tarot-archetype van de hanged man, varieert de muziek van delicate passages tot intense uitbarstingen, waarbij melodieën en harmonieën op bijzondere wijze samenkomen. de muziek van zangeres vera morais en saxofonist hristo goleminov ontstaat uit de samensmelting van poëzie en improvisatie. hun debuutalbum “consider the plums”, gebaseerd op gedichten van william carlos williams, kreeg internationale lof en stond in de top 20 albums van 2022 bij jazz.pt (portugal). voor hun concert in onze zaal brengen zij nieuw materiaal – originele teksten en instrumentale stukken – waarmee ze hun ontwikkeling tonen na drie jaar toeren door europa.

het elektro-akoestische duo stemeseder - lillinger verkent de grenzen van hedendaagse muziek met hun nieuwe album antumbra. door gebruik te maken van geplukte, percussieve en elektronische instrumenten, en invloeden van samplecultuur en volksmuziek, creëren zij een rijke klankwereld. antumbra bouwt voort op eerdere werken zoals penumbra en umbra, en integreert historische akoestische instrumenten in elektronische constructies. dit post-genre werk onderzoekt meta-beats, multidimensionale structuren en collagetechnieken, en verbeeldt zowel utopie als dystopie. het album, opgenomen op verschillende locaties waaronder new york en athene, biedt een reflectie op het heden en projecties van mogelijke toekomsten. berlinde deman is de vaste tuba-speler van flat earth society orchestra en werkt met diverse bands en projecten uit de jazz-, theater- en klassieke wereld, zoals dave douglas, ab baars trio en jef neve. ze deed residenties in zweden, luxemburg, nederland en belgië. gefascineerd door de voorloper van de tuba, de serpent, verkent ze met dit zeldzame 16de-eeuwse instrument en loops/elektronica de grenzen van rust en kalmte in haar soloprogramma. haar melancholische en unieke sound brachten haar samen met artiesten zoals graindelavoix en hans beckers, en in haar solowerk creëert ze een wereld ver weg van de drukte van het alledaagse.

in de bimhuis productions serie reflex nodigen wij makers uit om te reflecteren op de wereld en de samenleving. samensteller van deze editie is pianist marta warelis. zij stelde een groep samen met bekende improviserende musici uit onder meer amsterdam en chicago. zij vertrekken vanuit stilte, elementen uit volksmuziek en diepe grooves, richting vrijheid en transformatie. in deze nieuwe band plaatst marta warelis haar piano en synthesizer tegenover de klarinetten van karen ng en ab baars en de trompet van ben lamar gay, die als een zangstem naar voren komt. het fundament wordt gelegd door bassist ingebrigt håker flaten en drummer frank rosaly. marta warelis heeft een voorliefde voor improvisatie en experiment in allerlei stijlen, voor ‘instant composing’ aan de hand van nieuwe geluiden en invloeden. de van oorsprong poolse improvisator verkent de klankrijkdom van enerzijds de akoestische piano en anderzijds de elektronische synthesizer. sinds 2019 maakt ze deel uit van het amsterdamse impro-collectief doek.

met group of friends presenteert yoràn vroom eigen werk van zijn albums ‘across a spectrum” (2021) en ‘a forgotten story’ (2023). de muziek van 'across a spectrum' staat vooral in teken van de rijkdom van de caraïbische cultuur, waar de musici hun eigen kijk op geven met collectieve improvisatie als gemene deler. het tweede album 'a forgotten story', is het live-album van vrooms' reflex-project, de concertserie van onze bimhuis productions-afdeling waar musici hun kijk op de tijdsgeest presenteren. de virtuoze drummer riep familie en vriend samen om te reflecteren op de coronajaren. vroom nam het perspectief van “een geschiedenisstudent uit de volgende eeuw, aangewezen op de achtergebleven bronnen”. samen met o.a. vier percussionisten en twee dansers vertelde hij een verhaal over duizelingwekkende herhaling, hoop en het verliezen daarvan. nu presenteert vroom een combinatie van beide albums met zijn group of friends, een vijftal virtuoze musici waar vroom graag mee speelt. speciale gast is mehdi nassouli, de internationaal geroemde marokkaanse zanger en bespeler van het snaarinstrument guembri.

de sfeervolle muziek van fenix neemt je mee op een muzikaal sleeptouw. aanstekelijke melodieën en onweerstaanbare grooves worden speels afgewisseld door deze elektronische- akoestische band. samen spelen ze een kleurrijk landschap van muziek die in het moment ontstaat. geen enkel optreden klinkt hetzelfde, want deze band is dol op improviseren. wat wel te voorspellen is: hun muziek laat je bewegen! in de familieconcertserie groove beest kom je erachter waarom je tijdens sommige muziek wilt dansen of gaat meetikken met je voet. samen met mc groove beest en de bandleden gaan jullie op zoek naar de groove. stilzitten hoeft niet, dus zing, dans en klap mee en laat het groove beest in jezelf los. kom alvast in de sfeer met deze video.

de groep حمد (ahmed] kiest voor elk optreden een compositie van ahmed abdul-malik, pionier in het kruisen van jazz en oosterse muziek. deze dient als basis voor een improvisatie die elke keer weer een ander karakter kan hebben, vaak met de nadruk op ritme en groove. de kern is een melodie, die zomaar kan leiden tot intens fysiek en opzwepend samenspel, getuige het recente album van de groep, wood blues, op het label astral spirits. de band ontving lovende recensies in onder meer pitchfork, downbeat en the wire. حمد (ahmed] is een platform voor vier musici uit londen, berlijn en parijs, die ieder hun eigen pad volgen in de geïmproviseerde muziek. bij elk optreden van de band komen ze weer met hernieuwde energie samen. het viertal wordt geleid door de britse pianist pat thomas, al sinds de jaren tachtig gefascineerd door ahmed abdul-malik. ahmed abdul-malik speelde bij grootheden als art blakey en coleman hawkins, experimenteerde met traditionele oosterse snaarinstrumenten en verkende oosterse muziek op albums als jazz sahara en east meets west.

het conservatorium van amsterdam zit vol toptalent. zo ook in het cva large ensemble, wat vanavond haar opwachting zal maken. het ensemble gaat de samenwerking aan met een bijzondere gastsolist, vocalist michael mayo. al bij zijn eerste optreden in onze zaal, met de supergroep high heart van ben wendel, blies mayo iedereen omver met zijn ongekende stembeheersing en solo-improvisaties. de amerikaanse vocalist is de definitie van een supertalent, moeiteloos schakelend tussen de meest uiteenlopende stijlen en skills, van neo-soul tot bop en van croonen tot beatboxen. zijn nieuwste album fly, met gastrollen van o.a. nate smith en shai maestro, komt op 4 oktober uit.

als mede-oprichter van phronesis gaf jasper høiby nieuwe energie aan het begrip pianotrio. met 3elements gaat hij op dezelfde voet verder. voor deze formatie nodigt hij telkens weer andere jonge spelers uit. het album like water maakte hij met musici die in nederland actief zijn: pianowonder chaerin im en monsterdrummer jamie peet. ook live dagen ze elkaar uit aan de hand van høiby’s melodieuze composities. als het gaat om de contrabas is jasper høiby een van de grote namen uit de britse jazz: expressief, charismatisch en met een onmiskenbaar talent voor het schrijven van melodieën die je bijblijven. de van oorsprong deense bassist maakt internationaal furore als lid van phronesis. daarnaast vormde hij de bands fellow creatures en planet b. zijn muziek ontstijgt genres, maar heeft raakvlakken met jazz, improvisatie, rock en folk.

20:30-21:15 luxe (live)  deze londense dj brengt een unieke mix van klassieke muziek en cutting-edge elektronische beats die je nog niet eerder hebt gehoord. met haar achtergrond in fluit, piano en zang, brengt ze een diepe muzikaliteit in elke set, waardoor haar tracks een verfrissende draai geven aan de clubscene. of je haar nu ziet schitteren op grote festivals zoals waterworks en field day of ergens anders, luxe’s optredens zijn altijd een reis door een fascinerende wereld van geluid. 21:45-22:35 greetje bijma & oceanic het is een wonderlijke samenwerking, die van leftfield techno-dj en producer oceanic en jazz-stemkunstenares; een sprankelende hybride op het snijvlak van impro en elektronisch. greetje bijma mag met recht een legende genoemd worden: zo was ze in 1990 de eerste vrouw die de buma boy edgar prijs (de belangrijkste nederlandse prijs voor jazz en geïmproviseerde muziek) won en werkte ze samen met o.a. jasper van ’t hof, willem breuker en louis andriessen. sinds de jaren ’80 is deze freejazz zangeres eigenlijk niet meer weg te denken uit de nederlandse jazzscene. enter oceanic. deze rijzende ster binnen de nederlandse elektronische underground staat bekend om zijn mechanische ritmes, minimalistische melodieën en bruisende electronics. een alleskunner, die op elk tijdstip elke dansvloer kan bespelen met verrassende producties. hoewel de twee uit totaal andere generaties komen, hadden ze meteen een muzikale klik. verwacht geestverruimende vocals, dansbare ritmes en adembenemende beats tijdens de presentatie van hun nieuwe album sykheljende lûden.  22:35-00:45 café: rds  dit concert maakt onderdeel uit van het arts & culture programma van ade, en is geselecteerd als 1 van de 5 officiële openingsconcerten.

vergeet alles wat je dacht te weten over de tuba. theon cross behoort tot die zeldzame klasse van musici die hun instrument opnieuw uitgevonden hebben. met zijn meesterlijke spel, innovatieve studiotechnieken en originaliteit geeft hij de tuba een moderne make-over. hij beweegt zich op het snijvlak van r&b, hip-hop en jazz en benadert het maken van brass beats op een filmische manier, doordrenkt van moderne flair. in londen, zijn thuisbasis, haalt hij inspiratie uit de krachtige uk bass, dub en grime scenes. tegelijkertijd maakt hij diepe connecties met de afro-caraïbische roots en dansmuziek van zijn voorouders. theon cross is niet zomaar een muzikant; hij is een game-changer. als onderdeel van de baanbrekende jazzband sons of kemet, samen met de geniale saxofonist shabaka hutchings, zet hij de toon voor de nieuwe generatie van de britse jazz. daarnaast heeft hij het podium gedeeld met de grootste talenten van het moment, zoals nubya garcia, moses boyd en cassie kinoshi. en alsof dat nog niet genoeg is, heeft hij samengewerkt met raplegendes als stormzy, kano en pharaoh monch, én heeft hij een belangrijke bijdrage geleverd aan het baanbrekende album fifth season van de pop-avant-gardist lafawndah. ‘cross hasn’t just connected his instrument with the sound-system culture that informs his music, he’s made it an integral component of that tradition’ - pitchfork

diaspora radio diaspora radio, geboren als een radio show bij echobox radio, heeft zich ontwikkeld tot een platform waar makers en creatievelingen hun verhalen van migratie, bi-cultureliteit, identiteit en makerschap delen. wat begon als een plek waar stemmen uit de swana (south west asia & north africa) diaspora gehoord konden worden, is nu uitgegroeid tot een platform die ook bruggen slaat tussen de verschillende culturen en ervaringen. 22.00-23.00 live act 23.00-00.00 abadir & hogir hogir göregen en abadir (rami abadir) laten traditionele percussie en hedendaagse elektronische muziek op een ongekende manier samensmelten. hogir, geboren in tatvan, turkije, brengt met zijn virtuositeit op percussie-instrumenten een rijkdom aan culturele invloeden en ritmische diversiteit in hun optredens. zijn optredens variëren van funk en free-jazz tot experimentele en barokke orkestmuziek, waarbij hij altijd streeft naar een unieke synthese van oriëntaalse en westerse klanken.  abadir, een in berlijn gevestigde producer en sound designer uit caïro, voegt hier zijn experimentele elektronica aan toe, geïnspireerd door herinneringen aan religieuze rituelen en culturele artefacten. zijn meest recente album ison, uitgebracht op svbkvlt, herinterpreteert zijn jeugdherinneringen aan koptische, syrische, maronitische, grieks-orthodoxe en katholieke diensten en koren. samen creëren ze een meeslepende ervaring waarin oriëntaalse klanken en futuristische geluiden klinken, resulterend in een intense, bijna surrealistische muzikale reis. 00:30-01:15 karima el fillali karima el fillali (1987) is een nederlandse zangeres en songwriter, bekend om haar betoverende stem en diep ontroerende live optredens. el fillali geeft traditionele arabische muziek een 21e-eeuwse update. ze gebruikt eeuwenoude poëzie van soefi-mystici als mansur al-hallaj en ibn arabi, over de liefde, licht en duister, vreugde en verdriet. tegelijkertijd is haar muziek sterk beïnvloed door westerse klassieke muziek, hiphop en artpop. tijdens haar reizen naar marokko raakte ze gefascineerd door de spirituele muziek van haar vaderland en begon ze arabisch te studeren en zich te verdiepen in traditionele muziekstijlen zoals gnawa en tarab. in 2021 bracht ze haar debuut-ep bihar el hawa uit, waarin ze oude soefipoëzie en traditionele arabische zangtechnieken combineert met moderne compositie, waarin live elektronica en traditionele instrumenten samen komen. 01.15-02.45 dj

ghost-note zorgt voor een explosieve live-ervaring met maar liefst acht absolute funkmaestro’s, aangevuurd door de dansbare ritmes van drummer robert ‘sput’ searight en percussionist nate werth. samen vormen ze ook het kloppende hart van de succesvolle fusion-formatie snarky puppy. in ghost-note werken ze samen met leden uit de bands van onder anderen prince, erykah badu, herbie hancock, kendrick lamar. zij verleggen de grenzen van de funk met invloeden van afrobeat, hiphop en psychedelica. ghost-note werd in 2015 gelanceerd met het album fortified, dat in 2018 een vervolg kreeg met swagism. dit jaar verscheen mustard n’ onions, het nieuwe bewijs dat de band een steeds groter wordende familie van musici vertegenwoordigt. de oorspronkelijke missie blijft dezelfde: ghost-note geeft vorm aan de toekomst van de funk. daarmee bouwt de groep voort op het werk van de grondleggers van het genre, zoals james brown en sly & the family stone.

net als ons podium zag het willem breuker kollektief vijftig jaar geleden het levenslicht. het legendarische orkest, dat tot 2012 actief was, geeft nu voor het eerst weer een concert in vernieuwde vorm. de meeste leden van vandaag hebben nog uitgebreid opgetreden onder leiding van de naamgever en componist, die in 2010 overleed. drie van de tien muzikanten waren er zelfs vanaf het begin bij! het concert wordt ingeleid door duo’s met musici die een band hebben met breukers muziek, afgewisseld met een uitvoering van ‘www.brandhout.nl’ voor een speciaal samengesteld strijkoctet bestaande uit leden van het dudok kwartet en het mondriaan kwartet. willem breuker gaf het nederlandse muzieklandschap keer op keer vernieuwende impulsen. als componist, saxofonist en klarinettist verenigde hij uiteenlopende stijlen in theatrale, cabareteske voorstellingen voor een zo breed mogelijk publiek. hij reisde vijfendertig jaar over de wereld met zijn eigen ensemble, het willem breuker kollektief; hij runde platenmaatschappij bv haast; en hij organiseerde decennialang het festival klap op de vuurpijl voor jazz, geïmproviseerde en nieuw gecomponeerde muziek. het willem breuker kollektief werd wereldwijd als baanbrekend gezien, door de manier waarop het jazz en vrije improvisatie samenbracht met europese invloeden uit onder meer theater, film en klassieke muziek. naast eigen composities van willem breuker gaf het kollektief bijzondere uitvoeringen van de muziek van kurt weill en george gershwin. veel voorstellingen en albums werden gemaakt in samenwerking met speciale gasten onder wie vera beths, gisela may, greetje kauffeld, loes luca en freek de jonge.

in dit dubbelconcert geven we het podium aan twee jonge bands, afkomstig uit de bloeiende amsterdamse jazzscene. allereerst het ella zirina trio. zirina was jonge maker bij ons en heeft sindsdien een enorme progressie gemaakt. binnen anderhalf jaar is ze niet meer weg te denken uit de nederlandse jazzscene, mede door een optreden op north sea jazz (met kurt rosenwinkel en joey baron), haar edison-genomineerde debuutalbum intertwined en het feit dat ze het podium al gedeeld heeft met namen als tineke postma, ben van gelder, jesse van ruller, reinier baas, pablo held en yuri honing. nu treedt ze op met haar trio, bestaande uit de jonge spaanse bassist ton felices en drummachine jamie peet. het alice leggett & chaerin im *orchestra* is het gezamenlijke project van saxofonist alice legget en pianist chaerin im. zij schrijven de muziek, die een mix is van groove, vrije improvisatie en gefocust samenspel. ze speelden tijdens onze rough diamonds-serie in begin juni, en komen nu terug naar onze zaal.  

tonbruket voegt tekens weer een nieuwe dimensie toe aan hun veelzijdige klankwereld. op het meest recente album light wood, dark strings neigt de band naar een organisch, akoestisch geluid. maar een andere keer ligt de nadruk weer op synthesizers en elektronica. jazz, rock, kraut, psychedelica, folk, blues: het zijn allemaal kleuren op het uitgebreide palet van de zweedse groep. vaak klinkt het rauw en ongepolijst, maar verrassend genoeg ligt onder het oppervlak een gedeelde liefde voor klassieke muziek verborgen. tonbruket is ook bekend van hun samenwerking met singer-songwriter ane brun. de groep werd vijftien jaar geleden opgericht door bassist dan berglund, voorheen bij e.s.t. en tegenwoordig lid van rymden. toetsenist en violist martin hederos maakte deel uit van de zweedse rockgroep the soundtrack of our lives. gitarist johan lindström werkte samen met rebecka törnqvist en elvis costello. en drummer andreas werliin speelde eerder bij ons in fire! orchestra en het trio ghosted met oren ambarchi en johan berthling.

joel ross heeft zich gevestigd in de top van de amerikaanse jazz. zo werd hij al meerdere keren verkozen tot beste vibrafonist van het jaar in de prestigieuze downbeat critics poll. op zijn recente album nublues mixt hij bach met gospel en eigen composities met juweeltjes van john coltrane en thelonious monk. hierbij wisselt hij de melancholie van blues en ballads af met gloedvol, helder spel op het instrument waar hij op uitblinkt, de vibrafoon. nublues verscheen op het legendarische jazzlabel blue note records. joel ross maakte al op jonge leeftijd naam in de jazzscene van chicago en woont nu in brooklyn, new york. in de afgelopen jaren speelde hij in een indrukwekkende hoeveelheid bands. met grote namen als joshua redman en wynton marsalis, maar ook met jazzbeloftes als marquis hill en immanuel wilkins. op zijn eigen albums bewijst hij zich als bandleider en leidt hij zijn verfijnde composities in goede banen, of het nu gaat om atmosferische klanken of grooves met dance- en hiphop-invloeden.

als onderdeel van onze legacy-serie is het hoog tijd om cellist en componist ernst reijseger in het zonnetje te zetten. en dat is niet moeilijk met zo’n staat van dienst: reijseger voorzag 12 werner herzog-films van muziek en nam meer dan 200 albums op met musici van ver uiteenlopende disciplines. de la times noemt reijseger een genre bender. als improviserend cellist is hij creatief partner van theatermakers, dichters, dansers, schilders, beeldhouwers en fotografen. met oscar isaac en o.a. keegan michael key speelde en verzorgde hij in 2017 de muziek voor shakespeare’s hamlet in nyc. zijn connectie met onze zaal is niet gering; hij speelde al in de openingsmaand van oktober 1974 in het eerste bimhuis aan de oudeschans. inmiddels heeft hij meer dan 150 keer op ons podium gestaan met o.a. theo loevendie, icp, clusone trio, gerry hemingway en sean bergin. steeds blijft de muziek van deze boy edgar prijswinnaar onvoorspelbaar. zo ook deze avond. een twaalfkoppig wendbaar ensemble onder de titel picture this, een naam die refereert aan de verbeelding en de films waarvoor reijseger componeerde en musici bij elkaar bracht van over de hele wereld. reijseger verenigt hoogvliegende solisten die tegelijk goede ensemblespelers zijn. reijseger werkt al 20 jaar samen  met pianist harmen fraanje en zanger mola sylla. bassist mats eilertsen en percussionist/drummer thomas strønen, waar reijseger twee albums mee maakte, voegen zich ook bij het ensemble. met accordeonist luciano biondini heeft reijseger vaak het podium gedeeld, en werner herzog-films opgenomen. violist mario forte is een recente collega, die in 2018 de eerste prijs won in de zbigniew seifert string competition, waarmeer reijseger als duo optreedt.. alan ‘gunga' purves en ernst reijseger spelen al bijna even lang samen als het bestaan van het bimhuis. en tot slot verbergt deze bezetting een strijksextet door violist jeffrey bruinsma, cellisten geneviève verhage en djoeke klijzing, leidend tot een mix van klank en instant composition die de verbeelding voedt.

het sun ra arkestra brengt al 66 jaar afro-futuristische jazz en zet de erfenis voort van de mythische pianist, componist en elektronica-pionier sun ra. het collectief space is the place, vernoemd naar werk van sun ra, haalt het orkest naar amsterdam. het concert wordt ingeleid door optredens van gelijkgezinde musici: het impro-duo van bassist farida amadou en gitarist jasper stadhouders, gevolgd door de revolutionaire amerikaanse dichter moor mother in samenwerking met multi-instrumentalist lukas koenig. afgesloten door het dj-collectief fuuture jazz. 19:30-20:00 farida amadou & jasper stadhouders van noise-punk tot improjazz: farida amadou heeft het in haar vingers. als basgitarist werkte ze onder anderen met linda sharrock, ken vandermark en thurston moore. nu vormt ze een duo met jasper stadhouders, gitarist in onder meer cactus truck en spinifex, waar hij bekend staat om zijn onconventionele, ongeremde improvisaties. 20:15-20:55 moor mother & lukas koenig vocalist en dichter camae ayewa, alias moor mother, vat haar filosofie samen onder de term black quantum futurism, waarbij ze zich laat inspireren door het zwarte perspectief op de geschiedenis. multi-instrumentalist lukas koenig, eveneens drummer in haar ensemble, werkte eerder samen met onder anderen david murray, jamaaladeen tacuma en steven bernstein. 21:15-22:30 sun ra arkestra sun ra stond bekend om zijn gelaagde bigband-muziek vol afrikaanse en oosterse invloeden, vermengd met buitenissige klanken uit zijn analoge keyboards. hij werd vernoemd naar de egyptische zonnegod, beweerde van saturnus te komen en zijn muziek barstte dan ook van de kosmische thema’s, getuige titels als space is the place en astro black. vanuit chicago trok hij de wijde wereld in met zijn arkestra, dat de aandacht trok met flamboyante farao-kostuums. sinds sun ra’s ‘hemelvaart’ in 1993 zet de band zijn erfenis voort. de inmiddels 100-jarige bandleider marshall allen, saxofonist uit de begindagen, treedt nog wel op in de vs, maar draagt daarbuiten zijn taken over aan saxofonist knoel scott. het sun ra arkestra maakte talloze albums en wordt tot op de dag van vandaag erkend als een spectaculaire live-band. de ‘afro-futuristische’ jazz van sun ra is nog steeds bijzonder invloedrijk, onder meer bij de huidige generatie dj’s en producers. dj-collectief fuuture jazz deze experimentele groep herdefinieert jazz ver buiten traditionele normen, omarmt de essentie van innovatie, improvisatie en grenzeloze creativiteit. fuuturejazz buigt conventies, doorbreekt barrières en schept een ruimte waar speelse verkenning en samenwerking samenkomen om iets compleet nieuws te smeden. over space is the place space is the place (sitp) gelooft sterk in het onvoorwaardelijke, onophoudelijke, kwalitatieve en originele oervorm van de podiumkunsten: improvisatie. sinds 2015 heeft het in amsterdam gevestigde sitp meer dan 1000 progressieve en avontuurlijke concerten georganiseerd, met een focus op geïmproviseerde muziek, experimenten en jazz. sitp vormt een creatieve broedplaats die de lokale, internationaal georiënteerde improv-scene stimuleert, altijd gericht op een combinatie van genres en disciplines, en het uitdagen van artiesten om in nieuwe formaties op te treden—zowel via sitproductions als door het aanmoedigen van nieuwe concepten. space is the place werkt sinds 2018 vaak samen met het bimhuis via hun serie interplanetary en intergalactic nights.

de vijfde bimhuis compositieopdracht, in ons jubileumjaar, is toegekend aan componist-dirigent tijn wybenga. met zijn brainteaser-methode vond bandleider en sound wizard tijn wybenga een manier om de nieuwe jazzgeneratie in muziek te vangen. ter ere van vijftig jaar bimhuis presenteert hij zijn hernieuwde orkest en speciale gasten uit de muzikale outer limits. verwacht gerecyclede samples, electronics, orkestrale grooves, wilde impro en spacey soundscapes. als onze nieuwe maker nam tijn wybenga de ruimte om de essentie van amsterdamse jazz-scene vast te leggen. het brainteaser orchestra (voorheen am.ok) weerspiegelt een nieuwe generatie die hokjes overstijgt. de muziek is allemaal geschreven met de brainteaser-methode: het opnemen van live-improvisaties van bandleden en gastsolisten, daar honderden samples uit knippen en die vervolgens op een nieuwe manier herstructureren tot nieuwe composities. wybenga komt hierbij ongegeneerd speels uit de hoek, waarbij het orkest een grote belofte laat zien voor de toekomst. ‘brainteaser is opgebouwd uit kleine, herhaalde raderwerkjes, waar ritmische, harmonische en melodische lagen overheen worden gelegd. wybenga put uit vele bronnen en maakt daarvan een overtuigende en eigenzinnige synthese. zijn muziek verschiet van kleur als een kaleidoscoop. hoewel de stukken strak in hun vel zitten, is er ook ruimte voor improvisaties. altiste yanna pelser soleert zingend en spelend tegelijk, lijnen van fraaie klaaglijkheid; saxofoniste kika sprangers blaast erg mooi vanuit een zeldzame ontspanning, terwijl klarinettist frederico calcagno en gitarist teis semey kubistische tonen aanwenden. prachtig.’ (het parool). voorafgaand aan het concert vindt er een inleiding plaats over innovatie in muziek, georganiseerd door vrijdenkersfestival. de inleiding start om 19:30 uur en is gratis toegankelijk.